Τα ποσοστά αυξάνονται και προκαλούν ανησυχία, η επιστήμη όμως προχωρά και η ενημέρωση, μαζί με την έγκαιρη διάγνωση, κρίνονται απαραίτητες.

Από τον Παναγιώτη Χαλβατσιώτη, επίκουρο καθηγητή Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, πρόεδρο του ΔΣ του ΓΝΑ «Η Ελπίς»

Ως σακχαρώδης διαβήτης ορίζεται επιστημονικά η μεταβολική ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, ως αποτέλεσμα είτε της ελαττωμένης έκκρισης ινσουλίνης είτε της μείωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του οργανισμού στην ινσουλίνη.

Οι κύριοι τύποι σακχαρώδους διαβήτη είναι ο διαβήτης τύπου 1, ο διαβήτης τύπου 2 και ο διαβήτης της κύησης. Στη χώρα μας, το ποσοστό του διαβήτη κυμαίνεται περίπου σε ποσοστό 12%. Αν υπολογίσουμε όμως και εκείνους που παρουσιάζουν το σύνδρομο του προδιαβήτη, τότε θα πρέπει να προσθέσουμε επιπλέον 12,4% του ενήλικου πληθυσμού.

Η συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αφορούν στον διαβήτη τύπου 2, δηλαδή τον μη ινσουλινοεξαρτώμενο σακχαρώδη διαβήτη. Η υιοθέτηση των δυτικών προτύπων διατροφής και η μείωση της φυσικής δραστηριότητας θεωρούνται σήμερα «η ρίζα του κακού». Βασικό χαρακτηριστικό του προδιαβήτη είναι η παρουσία παχυσαρκίας και μάλιστα στην κοιλιακή περιοχή (σωματότυπος σαν μήλο και όχι σαν αχλάδι).

Το μέλλον όμως για τη χώρα μας προβλέπεται αρκετά ζοφερό, αφού σχεδόν το 1/4 των ενηλίκων είναι παχύσαρκοι. Επίσης, είμαστε οι «πρωταθλητές» στην Ευρώπη όσον αφορά τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας. Ήδη ο διαβήτης τύπου 2, αυτός που παλιότερα αποκαλείτο «των ενηλίκων», με εμφάνιση μετά τα 40 έτη, διαγιγνώσκεται σε πολλούς εφήβους. Επομένως, η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας αποτελεί το κλειδί που θα ανοίξει την πόρτα της ελπίδας.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα είναι παρόμοια και στους δύο βασικούς τύπους σακχαρώδους διαβήτη (τύπου 1 και τύπου 2) και περιλαμβάνουν:

• Πολυδιψία
• Ξηροστομία
• Πολυουρία
• Μειωμένη αντοχή
• Έντονη κόπωση
• Πολυφαγία
• Απότομη απώλεια βάρους
• Θολή όραση

Τρόποι διάγνωσης

Η διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη στηρίζεται στα αποτελέσματα αιματολογικών εργαστηριακών ελέγχων των επιπέδων γλυκόζης, είτε σε τυχαία εξέταση είτε επί της εμφάνισης συμπτωμάτων. Για να γνωρίζουμε τον βαθμό ρύθμισης του διαβητικού συνδρόμου, απαιτούνται, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού, αλλά και του φαρμακοποιού, τακτικές αυτομετρήσεις του σακχάρου αίματος με τη χρήση αξιόπιστων συσκευών, τις οποίες προμηθευόμαστε από τα φαρμακεία. Οι συσκευές αυτές υπολογίζουν τα επίπεδα της γλυκόζης αίματος από μία σταγόνα αίματος που λαμβάνεται με παρακέντηση με βελόνα από ένα δάχτυλο του χεριού.

Οι ασθενείς, ανάλογα με την ηλικία και τις ανάγκες τους, μπορούν να χρησιμοποιήσουν έναν από τους μετρητές σακχάρου αίματος που βρίσκουν εύκολα στα φαρμακεία. Είναι εύκολοι στη χρήση, αναρροφούν πολύ μικρή ποσότητα αίματος (1-5 μικρόλιτρα) και σε μικρό χρονικό διάστημα (5-20 δευτερόλεπτα) δίνουν αποτελέσματα με μεγάλη ακρίβεια.

Για τις οδηγίες βέβαια μπορούμε να απευθυνθούμε και στον φαρμακοποιό μας, για να μας εξηγήσει όσα χρειάζονται. Για τους ινσουλινοθεραπευόμενους όμως διαβητικούς συνιστώνται οι συνεχείς καταγραφές της γλυκόζης, που τοποθετούνται συνήθως στον βραχίονα και, με τη βοήθεια ενός μικροσωληνίσκου, μετρούν τα επίπεδα γλυκόζης στον υποδόριο ιστό.

Η επιστήμη προχωρά

Στη σύγχρονη θεραπευτική μας φαρέτρα έχουν, πλέον, προστεθεί τα «έξυπνα» αντιδιαβητικά δισκία, που μειώνουν δραστικά τα επίπεδα γλυκόζης, χωρίς όμως την πρόκληση υπογλυκαιμίας. Επιπλέον, διαθέτουμε σήμερα αντιδιαβητικά φάρμακα που μειώνουν τον καρδιαγγειακό θάνατο και αναστρέφουν σε έναν βαθμό τις ήδη προκληθείσες βλάβες στο νεφρό.

Οι νέες «έξυπνες» ινσουλίνες που αναμένονται, οι εβδομαδιαίες χορηγήσεις των φαρμάκων, που αντιμετωπίζουν παράλληλα και την παχυσαρκία, οι τεχνολογικές εξελίξεις με την επανάσταση που θα φέρει το βιονικό πάγκρεας, θα επιτρέψουν, τελικά, στον διαβητικό ασθενή να ατενίσει το μέλλον του με μεγαλύτερη ασφάλεια και αισιοδοξία.

*Η 14η Νοεμβρίου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη

*Μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία για ενημέρωση και βοήθεια. Τηλέφωνο: 210 7210935