Bάζουμε stop στα προβλήματα του εντέρου τρώγοντας σωστά και ακολουθώντας τις συμβουλές των ειδικών. 

 Από τη Γεωργία Καπώλη
Κλινική διαιτολόγο-διατροφολόγο, ΜSc επιστημονική διευθύντρια του Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Νεμέας, www.logodiatrofis.gr, www.activekids.gr, www.care24.gr  

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου χαρακτηρίζεται από χρόνιο κοιλιακό πόνο και διαταραχές στις συνήθειες του εντέρου, χωρίς να έχει εντοπιστεί κάποιο οργανικό αίτιο. Είναι η πιο κοινή νόσος του γαστρεντερικού συστήματος.  

H δίαιτα που πρέπει να ακολουθήσουμε για να την αντιμετωπίσουμε εξαρτάται από τα συμπτώματά μας. Αν έχουμε συχνά διάρροια, είναι σκόπιμο να μειώσουμε τις τροφές που περιέχουν πολλές φυτικές ίνες.  

Αντίθετα, στις περιπτώσεις που το σύνδρομο εκδηλώνεται με επίμονη δυσκοιλιότητα, η λήψη με μέτρο τροφών που περιέχουν φυτικές ίνες είναι απαραίτητη. Τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες είναι τα δημητριακά, τα ζυμαρικά, το ψωμί ολικής άλεσης, τα φρούτα και τα λαχανικά.  

Η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του ευερέθιστου εντέρου. Οι παρακάτω διατροφικές οδηγίες περιλαμβάνονται στις διατροφικές συστάσεις για τους ασθενείς που πάσχουν από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Προσδιορίζουμε τα τρόφιμα που μας ενοχλούν με ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων και των συμπτωμάτων που αντιμετωπίζουμε. Συγκεκριμένα, είναι σημαντική η καταγραφή των τροφίμων που φαίνεται να ακολουθούνται από έξαρση των συμπτωμάτων μέσα σε μία έως τρεις μέρες, δίνοντας έμφαση στο γάλα, τη λακτόζη, τη φρουκτόζη, τη σορβιτόλη και τα τρόφιμα που προκαλούν αέρια (π.χ. φασόλια, λαχανάκια Βρυξελλών, κρεμμύδια, σέλινο, καρότα, σταφίδες, μπανάνες, χυμός δαμάσκηνων κ.λπ.).  

Για την αποφυγή της δυσκοιλιότητας ακολουθούμε μια διατροφή πλούσια σε διαιτητικές ίνες. Όταν παρουσιάζουμε διάρροια, καταναλώνουμε επαρκείς ποσότητες διαλυτών ινών, αυξάνοντας σταδιακά την πρόσληψη άπεπτων ινών. 

• Τροφές πλούσιες σε αδιάλυτες φυτικές ίνες είναι το ψωμί και τα δημητριακά ολικής άλεσης, το πίτουρο, τα ωμά λαχανικά, το καλαμπόκι, ο αρακάς, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, οι φλούδες των φρούτων και των λαχανικών. 
• Τροφές πλούσιες σε διαλυτές φυτικές ίνες είναι η μπανάνα, τα καθαρισμένα μήλα και ροδάκινα, ο χυμός μήλου, τα πορτοκάλια, οι άσπρες ή γλυκές πατάτες, το κους-κους, τα αλατισμένα κράκερ, το άσπρο ψωμί, το ρύζι, το κριθαράκι, η βρώμη, οι χυλοπίτες. 

Συνιστάται επίσης: 

• Να τρώμε μικρά και συχνά γεύματα, με αργό και σταθερό ρυθμό και καλή μάσηση της τροφής. 
• Να πίνουμε 8-10 ποτήρια νερού ημερησίως και να μην καταναλώνουμε υγρά με άδειο στομάχι. 
• Να ακολουθούμε, σταθερά, κάποια μορφή άσκησης και να αναζητούμε μεθόδους για να αποβάλλουμε το άγχος. 

Αποφεύγουμε, στις περιπτώσεις που δεν είναι ανεκτά, τα παρακάτω τρόφιμα: 

• Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα (όταν υπάρχει δυσανεξία στη λακτόζη) 
• Τρόφιμα και ποτά που προκαλούν αέρια (όταν εμφανίζονται εντερικά αέρια), όπως όσπρια, φασόλια, λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, σπαράγγια, καλαμπόκι, αγγούρι, πράσινες πιπεριές, ραπανάκι, σταφίδες, δαμάσκηνα, σιτάρι, αεριούχα ποτά, τηγανητά φαγητά, λιπαρά κρέατα, καραμέλες, τσίχλες και κάπνισμα (οδηγούν σε κατάποση αέρα). 
• Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη ή σορβιτόλη (παρουσία διάρροιας ή ανεξάρτητα). 

Προληπτικά, περιορίζουμε την κατανάλωση του αυγού, των ξηρών καρπών, της σοκολάτας, των κρεμμυδιών, του σκόρδου και των εσπεριδοειδών (πορτοκάλια κ.ά.). 

Σε περίπτωση ναυτίας ή/και εμετού, προτείνονται τα ακόλουθα: 

• Αποφυγή κατανάλωσης υγρών με τα γεύματα. Κατανάλωση μικρών γουλιών από υγρά ή με ένα καλαμάκι μεταξύ των γευμάτων ή 40-60 λεπτά πριν ή μετά από αυτά. 
• Κρύα ποτά, που είναι πιο ανεκτά από τα ζεστά/καυτά. 
• Αεριούχα ποτά ή παγάκια, που ανακουφίζουν από το αίσθημα της ναυτίας. 
• Κράκερ και φρυγανιές, ειδικά τις πρωινές ώρες. 
• Μικρά και συχνά γεύματα. 
• Αποφυγή του καφέ, των τροφίμων με πολλά μπαχαρικά και των καρυκευμάτων, των λαχανικών με έντονη οσμή, όπως τα κρεμμύδια, το σκόρδο και τα σταυρανθή λαχανικά (μπρόκολο, κουνουπίδι, λαχανίδα, λαχανάκια Βρυξελλών, λάχανο, γογγύλια). 
• Αποφυγή κατάκλισης αμέσως μετά την κατανάλωση του γεύματος. 

Δοκιμάζουμε προβιοτικά προϊόντα, δηλαδή τρόφιμα που είναι εμπλουτισμένα με τα λεγόμενα «καλά» βακτήρια (π.χ. γιαούρτι), τα οποία βρίσκονται φυσιολογικά μέσα στο έντερο και αποτελούν τη φυσιολογική χλωρίδα του οργανισμού. Τα βακτήρια αυτά έχουν ευεργετική επίδραση στη λειτουργία του εντέρου. Μπορούμε να προμηθευτούμε και τα αντίστοιχα συμπληρώματα διατροφής από το φαρμακείο.  

Πώς επηρεάζει το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) το βάρος μας; 

Το ΣΕΕ μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ή αύξηση βάρους σε ορισμένα άτομα. Μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν έντονες κράμπες στην κοιλιά και πόνο και αυτό τους οδηγεί στο να τρώνε λιγότερο ή να προσλαμβάνουν λιγότερες θερμίδες από ό,τι συνήθως. Άλλοι επιλέγουν τρόφιμα που περιέχουν περισσότερες θερμίδες από όσες χρειάζονται.  

Πρόσφατη έρευνα έχει δείξει ότι ίσως υπάρχει σύνδεση μεταξύ του υπέρβαρου και του ΣΕΕ. Σύμφωνα με μια θεωρία, οι πέντε ορμόνες που παράγονται στο πεπτικό σύστημα και είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση του σωματικού βάρους φαίνεται να βρίσκονται σε μη φυσιολογικά επίπεδα σε άτομα με IBS (σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου), είτε υψηλότερα είτε χαμηλότερα από το αναμενόμενο. Αυτές οι αλλαγές στα επίπεδα ορμονών του εντέρου μπορεί να επηρεάσουν τη διαχείριση του βάρους, αλλά χρειάζεται ακόμη περισσότερη έρευνα.